Schijnzelfstandigheid voorkomen

07 april 2023

in Nieuws

Het kabinet wil schijnzelfstandigheid voorkomen. De arbeidsrelatie van zelfstandigen verschilt van die van werknemers, waardoor schijnzelfstandigheid kan ontstaan. Het kabinet wil daarom de regels rondom de kwalificatie van de arbeidsrelatie verduidelijken, deze beter opeisbaar maken en hier beter op gaan handhaven. Het doel is om schijnzelfstandigheid te voorkomen.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid is een term die wordt gebruikt om de verhouding tussen ZZP’ers en werkgevers aan te geven. Er is eigenlijk sprake is van een verkapt loondienstverband, in plaats van zelfstandigheid. Het gevolg hiervan is dat werkgevers voor de ZZP’er geen premies en verzekeringen hoeft af te dragen, omdat ZZP’ers zelf verantwoordelijk zijn voor het afsluiten van een ziekte- of arbeidsongeschiktheidsverzekering. Werkgevers besparen fors op de loonkosten door met ZZP’ers te werken, terwijl de ZZP’er zelf alle financiële risico’s draagt.

Wat is wet DBA?

De Wet DBA staat voor ‘Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties’. Deze wet is op 1 mei 2016 ingevoerd en is bedoeld om de fiscale status van zelfstandigen te verduidelijken. De Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) is met de invoering van de Wet DBA komen te vervallen. Om de fiscale status van zelfstandigen vast te stellen, schrijft de Wet DBA modelovereenkomsten voor. Opdrachtgevers (werkgevers) en opdrachtnemers (zelfstandigen) moeten werken met goedgekeurde modelovereenkomsten. Op basis van deze overeenkomsten kan worden vastgesteld dat er geen dienstverband is tussen de werkgever en de ZZP’er. Zonder modelovereenkomst kan de Belastingdienst de fiscale status niet vaststellen en daarom de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor loonheffingen en sociale premies.

Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA)

Via de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) op de website ‘Ondernemersplein’ van de Kamer van Koophandel kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers ook vaststellen of een modelovereenkomst van toepassing is.

Loonkostenvoordeel (LKV) aanvragen automatiseren?

De PreVenTool stelt slimme vragen aan nieuwe werknemers om subsidie te krijgen.

LEES MEER

Boetes en naheffingen schijnzelfstandigheid

De Belastingdienst is de handhaver van de Wet DBA. Wanneer schijnzelfstandigheid wordt vastgesteld, kan de Belastingdienst boetes en naheffingen opleggen aan zowel de werkgever als de ZZP’er.

Gevolgen werkgever schijnzelfstandigheid

Op basis van de Wet DBA kan de boete oplopen tot 100% van het bedrag dat de werkgever aan niet afgedragen loonheffingen en premies heeft betaald. De boete valt hoger uit indien de werkgever opzettelijk heeft gehandeld. Daarnaast moet de werkgever met terugwerkende kracht de loonheffingen en sociale premies (naheffingen) betalen.

Gevolgen zelfstandige schijnzelfstandigheid

Ook de zelfstandige kan boetes en naheffingen opgelegd krijgen. De Belastingdienst kan de verschuldigde inkomstenbelastingen en premie volksverzekeringen via een naheffing opeisen, omdat de zelfstandige eigenlijk in loondienst, en dus werknemer, was. Ook kan de Belastingdienst een boete opleggen voor het niet afdragen van de loonbelasting en sociale premies. Deze boete kan oplopen tot 50% van het bedrag dat niet is afgedragen. Daarnaast kan de Belastingdienst ook een vergrijpboete opleggen als er sprake is van opzet of grove schuld. Deze vergrijpboete kan oplopen tot 100% van het bedrag dat niet is afgedragen aan de Belastingdienst.

Civielrechtelijk rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst

Daarnaast werkt het kabinet aan een zogenaamd ‘civielrechtelijk rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst’, gekoppeld aan een uurtarief. De tariefgrens hiervan wordt nader bepaald (mogelijk tarief tussen de 30 en 35 euro). Hiermee wordt de positie van werkenden met een zwakkere onderhandelingspositie versterkt.

Klopt de sectorindeling van je bedrijf nog wel? Betaal niet te veel premie!

LEES VERDER

Handhavingsmoratorium

Het kabinet heeft de ambitie de handhaving op korte termijn te verbeteren. Het kabinet hoopt uiterlijk op 1 januari 2025 het handhavingsmoratorium volledig op te heffen. In de tussentijd zal de Belastingdienst meer capaciteit inzetten binnen de kaders van het handhavingsmoratorium. Het handhavingsmoratorium hield in dat de Belastingdienst in die periode geen boetes of naheffingen oplegde aan opdrachtgevers die te goeder trouw handelden, ook als er sprake was van schijnzelfstandigheid.

Handhavingsstop

Door het opheffen van de handhavingsmoratorium komt er een eind aan de handhavingsstop. Dit betekent dat de Belastingdienst weer gaat handhaven om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Het gevolg hiervan kan zijn dat werkgevers bij een controle van de belastinginspecteur te maken krijgen met naheffingen en boetes. In het geval van schijnzelfstandigheid heeft de werkgever verzuimd om verplichte sociale premies af te dragen. De handhavingsstop kan grote gevolgen hebben op de loonkosten van werkgevers die veelal met zelfstandigen werken.

Meer weten over schijnzelfstandigheid voorkomen?

"*" geeft vereiste velden aan