Aanvullende maatregelen voor WIA-beoordelingen

03 september 2022

in Nieuws

Aanvullende maatregelen voor WIA-beoordelingen aangekondigd. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft de aanvullende maatregelen WIA-beoordelingen gepubliceerd. Hieruit blijkt dat er diverse maatregelen worden genomen om de achterstanden bij het UWV weg te werken. Eind 2021 werd bekend dat het UWV een grote achterstand heeft met de WIA-claimbeoordelingen. Ongeveer 12.000 mensen moeten langer dan de geldende termijn van acht weken wachten op de uitkomst van hun beoordeling. De gemiddelde wachttijd bedraagt gemiddeld achttien weken. Welke maatregelen worden genomen en wat zijn de gevolgen daarvan?

Korte termijn maatregelen

De verzekeringsartsen en andere professionals die betrokken zijn bij sociaal-medische beoordelingen worden op korte termijn veel effectiever en gerichter ingezet. Daarbij wordt een maximale inzet op werkhervatting door de werknemer als uitgangspunt genomen. Naar verwachting zullen de achterstanden in 2023 afnemen. Door de maatregelen kan het UWV jaarlijks 2.500 extra WIA-beoordelingen kunnen uitvoeren. De volgende korte termijn maatregelen worden genomen:

Aanvullende maatregelen die het UWV neemt binnen de wettelijke kaders;
Tijdelijke maatregelen die worden genomen om een gerichtere inzet van de verzekeringsarts mogelijk te maken;
Verlenging van de tijdelijke buitenwettelijke maatregel omtrent kwijtschelding van voorschotten.

Stop met teveel betalen, voorkom Whk-premie verhoging!

LEES VERDER

1. Aanvullende maatregelen UWV

Het UWV neemt op de korte termijn extra maatregelen in de uitvoering om de achterstanden te verkleinen. Dit zijn maatregelen bovenop de ingezette acties. De focus hierbij ligt op participatie. Het beter in beeld krijgen van alle cliënten voor wie het UWV de re-integratietaak heeft, is voorwaardelijk om de sociaal-medische en re-integratiedienstverlening effectiever en efficiënter in te zetten. De volgende extra maatregelen worden genomen:

1. Sterkere inzet op de arbodienstverlening van het UWV in de Ziektewet;

2. Verbetering claimbeoordeling;

3. Tijdige uitvoering RIV-toets;

4. Ziekmelding vanuit WW;

5. Proactief klantcontact.

Bekijk: Aanvullende maatregelen UWV WIA-beoordelingen voor de volledige maatregelen.

Op dit moment neemt de achterstand op de WIA-beoordeling gemiddeld met 6.000 beoordelingen per jaar toe. Naast de bovenstaande maatregelen zullen dus nog extra maatregelen moeten worden genomen om de achterstanden structureel terug te kunnen dringen.

2. Tijdelijke maatregelen gerichte inzet verzekeringsarts

Om de grote achterstanden en wachttijden sneller te kunnen terugdringen worden aanvullende tijdelijke maatregelen genomen. Op korte termijn zal de verzekeringsarts gerichter worden ingezet. Het uitgangspunt daarbij is dat de inzet van de verzekeringsarts zoveel mogelijk dienend moet zijn aan het doel van het stimuleren van werkhervatting. De onderstaande maatregelen zijn uitzonderlijk, maar noodzakelijk om de onaanvaardbaar lange wachttijden terug te dringen. Dat is ook de reden dat deze maatregelen van tijdelijke aard zijn. Naar verwachting zullen deze maatregelen per 1 oktober 2022 inwerking treden. De volgende maatregelen worden genomen voor een gerichte inzet van de verzekeringsarts:

Vereenvoudigde WIA-claimbeoordeling zonder inzet verzekeringsarts.

Hiermee wordt capaciteit van de verzekeringsartsen vrijgespeeld, die vervolgens kan worden ingezet voor beoordelingen van personen voor wie de kans op werkhervatting het grootst is. Het UWV verwacht met deze maatregel ongeveer 3.500 WIA-beoordelingen op te kunnen pakken. Bekijk: Vereenvoudigde WIA-beoordeling 60 plussers voor de volledige maatregel.

Geen herbeoordeling voor mensen zonder duurzaam arbeidsvermogen die toch gaan werken.

Mensen die een IVA- of Wajong-uitkering genieten plus volledig duurzaam arbeidsongeschikt zijn verklaard en die er ondanks hun beperkingen in slagen – al dan niet met hulp – om betaald werk te verrichten, worden de komende vijf jaar niet opgeroepen door het UWV voor een herbeoordeling. Het kabinet wil mogelijk maken dat deze groepen re-integratieondersteuning richting werk kunnen krijgen wanneer zij hierom verzoeken. Volgens de wet moet UWV hen opnieuw beoordelen wanneer zij erin slagen betaald werk te vinden. Gelet op het grote aantal mensen dat wacht op hun eerste WIA-claimbeoordeling, wordt de schaarse capaciteit van verzekeringsartsen niet ingezet om een herbeoordeling uit te voeren voor mensen in deze doelgroep. Het voordeel voor deze doelgroep is dat zij meer zekerheid krijgen dat het UWV hun uitkering niet beëindigt zodra zij gaan werken.

3. Verlenging tijdelijke maatregel voorschotten

De kwijtschelding van voorschotten bij WIA-claimbeoordelingen was van tijdelijke aard en zou lopen tot en met 31 december 2022. Door de grote achterstanden bij het UWV ontvangen veel mensen een voorschot, dat zij volgens de geldende wet- en regelgeving zouden moeten terugbetalen op het moment dat blijkt dat zij geen recht hebben op een uitkering, of recht op een lagere uitkering dan waarvoor een voorschot is verstrekt. Dat kan mensen in financiële problemen brengen.

De tijdelijke terugvorderingsregeling voor personen bij wie het voorschot niet of gedeeltelijk verrekend kan worden met een WW- of WIA-uitkering wordt daarom verlengt tot en met 31 december 2023. In deze gevallen worden de voorschotten tijdelijk niet teruggevorderd. De extra WGA-lasten ten gevolge van deze maatregel komen niet voor rekening van de (voormalige) werkgevers van de betreffende (ex-)werknemers.

Whitepaper: Loonkostenbesparing loont

Middellange termijn

Naar verwachting zullen de aanvullende maatregelen voor de korte termijn onvoldoende capaciteit opleveren om alle achterstanden bij het UWV terug te dringen. Om deze reden wordt er ook vooruitgekeken naar andere maatregelen die nog niet genomen kunnen worden. Hiervoor heeft het Ministerie van SZW naar de volgende zaken gekeken:

1. Opties uit rapport Gupta Strategists

Het Ministerie van SZW heeft Gupta Strategists gevraagd om voor een aantal aanvullende maatregelen het effect op de beoordelingscapaciteit door te rekenen. Op basis van de rapportage zijn er drie beleidsopties met een relatief groot effect op de benodigde capaciteit aan verzekeringsartsen:

Laten vervallen van het duurzaamheidscriterium en afschaffen van de IVA;
Aanpassen duurzaamheidscriterium: Na vijf jaar volledige arbeidsongeschiktheid (WGA 80-100%) duurzaamheid aannemen;
Voor mensen die werken alleen op basis van feitelijke verdiensten een schatting maken van hun arbeidsongeschiktheidspercentage, en niet ook op basis van een theoretische schatting.

Het Ministerie van SZW verkent momenteel de tweede en derde beleidsoptie.

2. Samenwerking met de curatieve sector

Het Ministerie van SZW voert verkenningsgesprekken met de betrokken partijen over hoe andere artsen zouden kunnen bijdragen aan het werk van verzekeringsartsen. Er lopen hierop al meerdere initiatieven, met name tussen huisartsen en bedrijfsartsen. Een concrete stap is een nauwere samenwerking tussen de curatieve sector en verzekeringsartsen op lokaal niveau. Door nauw overleg te organiseren tussen de curatieve zorg en de verzekerings- en bedrijfsarts krijgt de factor arbeid al vroeg in het ziekteproces van de patiënt de noodzakelijke aandacht en kan de advisering ten aanzien van werkhervatting eenduidiger worden. Hierdoor kan terugkeer naar werk in een zo vroeg mogelijk stadium worden bevorderd waardoor de kans op werkbehoud groter wordt.

Effecten voor werkgevers

Voor werkgevers is het belangrijk dat er tijdig duidelijkheid is. De aanvullende maatregelen voor WIA-beoordelingen is een stap in de goede richting voor werkgevers. De korte termijn maatregelen zullen voor zowel werkgevers als werknemers sneller duidelijk geven. Op het moment van de WIA-aanvraag hebben werkgevers vaak al bijna twee jaar loon doorbetaald en zich ingespannen om de zieke werknemer te re-integreren in passende arbeid. Tevens dragen zij een premielast voor hun werknemers en de WIA-beoordeling is van belang voor een eventuele ontslagaanvraag. Daarom is het ook voor werkgevers van belang tijdig te weten waar zij aan toe zijn.

"*" geeft vereiste velden aan